نوسانگر استوکاستیک در تحلیل تکنیکال چیست؟
فهرست مطالب [مخفی]
نوسانگر استوکاستیک در تحلیل تکنیکال چیست؟
نوسانگر استوکاستیک (Stochastic Oscillator) یک نوسانگر شتاب حرکات قیمتی است که قیمت بسته شدن یک سهم (closing price) را با محدودهٔ حرکات قیمت طی یک بازهٔ زمانی معین مقایسه می‌کند.
حساسیت این نوسانگر به حرکات بازار با تنظیم بازهٔ زمانی یا اعمال میانگین متحرک بر نتایج به‌دست آمده قابل‌کاهش می‌باشد.
از این اندیکاتور برای تولید سیگنال‌های معاملاتی خرید افراطی (overbought) و فروش افراطی (oversold) استفاده می‌شود. اعداد نمایش داده‌شده توسط این اندیکاتور بین 0 تا 100 می‌باشند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد میانگین متحرک می‌توانید از مطلب آموزشی «میانگین متحرک چیست؟» دیدن نمایید.
نکات کلیدی:
- نوسانگر استوکاستیک یک ابزار تکنیکالی محبوب می‌باشد که از آن جهت تولید سیگنال‌های خرید افراطی و فروش افراطی استفاده می‌شود.
- این اندیکاتور یک ابزار اندازه‌گیری شتاب حرکات قیمتی محبوب می‌باشد که در اواخر دههٔ 50 میلادی توسعه یافت.
- نوسانگرهای استوکاستیک تمایل دارند تا در اطراف یک سطح قیمتی خاص نوسان کنند و علت این است که بر اطلاعات تاریخی قیمت دارایی متکی هستند.
فرمول محاسبه نوسانگر استوکاستیک
که در آن:
C = آخرین قیمت بسته شدن
L14 = پایین‌ترین قیمت معامله‌شده در طی 14 بازهٔ اخیر معاملاتی
H14 = بالاترین قیمت معامله‌شده در طی بازهٔ زمانی 14 روزه
K% = مقدار کنونی اندیکاتور استوکاستیک
K% در برخی مواقع به‌عنوان اندیکاتور استوکاستیک آهسته (slow stochastic indicator) نام‌گذاری می‌شود. اندیکاتور استوکاستیک سریع (fast stochastic indicator) به‌شکل D% به‌نمایش درمی‌آید. و به‌صورت D% = میانگین متحرک دوره از K% محاسبه می‌شود.
تئوری کلی که به‌عنوان پایه و اساس این اندیکاتور ایفای نقش می‌کند این است که وقتی بازار در روند صعودی است، قیمت‌ها نزدیک به بالاترین قیمت ثبت‌شده (high) بسته شده و زمانی که بازارها در روند نزولی قرارگرفته‌اند، قیمت‌ها نزدیک به پایین‌ترین قیمت ثبت‌شده (low) بسته می‌شوند.
سیگنال‌های معاملاتی زمانی ایجاد می‌شوند که K% از میانگین متحرک با بازهٔ 3 عبور کند. خطی که با نام D% نیز شناخته می‌شود.
نوسانگر استوکاستیک چه چیزهایی را به شما می‌گوید؟
نوسانگر استوکاستیک اندیکاتوری است که مقدار اعداد آن بین 0 تا 100 محدود شده‌اند. این مورد استفاده از این اندیکاتور را در وضعیت‌های خرید افراطی و فروش افراطی کاربردی‌تر می‌کند.
به‌طور سنتی، مقادیر بالای 80 در این اندیکاتور به‌عنوان محدودهٔ خرید افراطی و محدودهٔ زیر 20 به‌عنوان محدودهٔ فروش افراطی نام‌گذاری شده‌اند. هر چند این اعداد همواره نشان‌دهندهٔ بازگشت روند قریب‌الوقوع نمی‌باشند.
روندهای بسیار قوی می‌توانند برای مدت‌زمانی طولانی در وضعیت افراط خرید و یا فروش افراطی باقی بمانند. در این حالت، معامله‌گران باید برای یافتن دلایل تغییرات آتی روند، به تغییرات شکل‌گرفته در نوسانگر استوکاستیک نگاه کنند.
اندیکاتور استوکاستیک دارای دو خط می‌باشد: یکی از آن‌ها نشان‌دهندهٔ مقدار واقعی نوسانگر در هر بازهٔ زمانی است و دیگری نشان‌دهندهٔ یک میانگین متحرک ساده 3 روزه از آن می‌باشد (three-day simple moving average).
از آنجایی که فرض بر این است که قیمت جهت حرکتی بازار را دنبال می‌کند، هرگونه تقاطع بین این دو خط می‌تواند به‌عنوان یک سیگنال بازگشت روند احتمالی در نظر گرفته شود.
واگرایی (divergence) بین نوسانگر استوکاستیک و حرکات قیمت روند می‌تواند به‌عنوان یک سیگنال بازگشت روند مهم در نظر گرفته شود.
برای مثال، زمانی که روند نزولی به کف قیمتی جدیدی رسیده اما نوسانگر یک کف بالارونده می‌سازد، شاهد واگرایی هستیم که می‌تواند نشانه‌ای از خستگی خرس‌ها (فروشنده‌ها) در بازار و قدرت گرفتن گاوها (خریدارها) باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد واگرایی می‌توانید از مطلب آموزشی «واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
تاریخچه‌ای مختصر
نوسانگر استوکاستیک توسط جورج لِین (George Lane) در اواخر دههٔ 50 میلادی توسعه داده شد. این اندیکاتور که توسط لین طراحی شد، محل بسته شدن قیمت سهام را در ارتباط با بالاترین و پایین‌ترین رِنج قیمتی در طی یک بازهٔ زمانی – که معمولاً 14 روزه است – نمایش می‌دهد.
لین در بسیاری از مصاحبه‌های خود گفته است که اندیکاتور او اطلاعات قیمت یا حجم و یا هر مورد مشابهی را دنبال نمی‌کند.
او به روشنی گفته است که اندیکاتور او تنها شتاب حرکتی قیمت را دنبال می‌کند. لین در مصاحبه‌های خود به این نکته اشاره کرده است که شتاب حرکتی و یا سرعت حرکات قیمت در یک سهم پیش از تغییرات قیمتی تغییر پیدا می‌کنند.
بدین شکل، می‌توان از نوسانگر استوکاستیک برای پیش‌بینی بازگشت‌های قیمتی احتمالی – به‌خصوص زمانی که واگرایی‌های مثبت و یا منفی در این اندیکاتور دیده می‌شود – استفاده کرد.
این سیگنال اولین و مهم‌ترین سیگنال معاملاتی بود که لین توانست آن را تشخیص دهد.
بازگشت قیمتی در تحلیل تکنیکال چیست؟
مثال‌هایی از نحوهٔ استفاده از نوسانگر استوکاستیک
نوسانگر استوکاستیک در بسیاری از ابزارهای معاملاتی گنجانده شده است و استفادهٔ آن در عمل آسان می‌باشد. بازهٔ زمانی استاندارد این نوسانگر 14 روز می‌باشد، البته به یاد داشته باشید که می‌توان این مقدار را با توجه به نیازهای تحلیلی تغییر داد.
نوسانگر استوکاستیک با کسر پایین‌ترین قیمت دوره از قیمت بسته شدن (close) کنونی، تقسیم بر کل محدودهٔ قیمتی دوره و ضرب کردن حاصل آن در عدد 100، محاسبه می‌شود.
به‌عنوان یک مثال فرضی، اگر بالاترین قیمت بازه 14 روزهٔ ما برابر با 150 دلار بوده، پایین‌ترین قیمت 125 دلار و قیمت بسته شدن (close) نیز 145 دلار باشد، در این حالت نوسانگر استوکاستیک ما عدد 80 را نمایش خواهد داد.
80 = 100 × [(125 – 150) ÷ (125- 145)]
با مقایسه قیمت کنونی با محدودهٔ قیمتی در طی زمان، نوسانگر استوکاستیک نشان‌دهندهٔ پیوستگی بسته شدن قیمت‌ها در نزدیکی بالاترین و یا پایین‌ترین قیمت اخیر می‌باشد.
مقدار 80 در این اندیکاتور نشان می‌دهد که قیمت دارایی در لبهٔ محدودهٔ خرید افراطی قرارگرفته است.
تفاوت‌های بین اندیکاتور شاخص قدرت نسبی و نوسانگر استوکاستیک
اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index – RSI) و نوسانگر استوکاستیک (Stochastic Oscillator) هر دو نوسانگرهایی براساس شتاب حرکتی قیمت هستند که به‌صورت گسترده در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرند.
با وجود اینکه از این دو اندیکاتور در کنار یکدیگر استفاده می‌شود، اما آن‌ها تئوری و روش محاسباتی متفاوت دارند.
نوسانگر استوکاستیک بر این فرض استوار است که قیمت بسته شدن باید هم‌جهت با روند کنونی باشد. در همین حین، اندیکاتور RSI به بررسی سطوح خرید افراطی و فروش افراطی با اندازه‌گیری شتاب حرکات قیمت (momentum) می‌پردازد.
به بیانی دیگر، اندیکاتور RSI برای اندازه‌گیری سرعت حرکات قیمتی طراحی شده است در حالی که نوسانگر استوکاستیک در رِنج‌های معاملاتی عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهد.
به‌طور کلی، RSI در بازارهای روند دار (trending markets) و نوسانگر استوکاستیک در بازارهای افقی (choppy markets) کاربردی‌تر می‌باشند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اندیکاتور شاخص قدرت نسبی می‌توانید از مطلب آموزشی «اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟» دیدن نمایید.
محدودیت‌های نوسانگر استوکاستیک
محدودیت اصلی نوسانگر استوکاستیک تولید سیگنال‌های غلط می‌باشد. این اتفاق زمانی می‌افتد که یک سیگنال معاملاتی توسط اندیکاتور تولید شده اما قیمت به آن جهت حرکت نمی‌کند.
اتفاقی که می‌تواند منجر به یک معاملهٔ زیان‌دِه شود. این اتفاق می‌تواند در بازارهای نوسانی به کرات رخ دهد. یکی از روش‌هایی که می‌توانید در چنین حالاتی از آن بهره ببرید استفاده از روند حرکات قیمتی به‌عنوان یک فیلتر می‌باشد.
در این حالت شما تنها به سیگنال‌هایی توجه می‌کنید که در جهتی مشابه با روند غالب بازار هستند.
اگر علاقه مند به یادگیری بیشتر در این حوزه هستید می‌توانید از نقشه راهنمای دیجی کوینر به نام «درخت یادگیری» دیدن نمایید که از نقطه ابتدایی تا انتهای مسیر را ریل گذاری کرده است.
شما با مطالعه درخت یادگیری تا حد مطلوبی دانش خود را افزایش داده‌اید اما برای حرفه ای شدن و انجام معاملات در این بازار نیاز به یک راهنمای مجرب و با تجربه دارید.
مجموعه دیجی کوینر بر آن است که با برگزاری کلاس‌های آموزشی تجریبات چند ساله خود را در اختیار هم وطنان عزیز قرار دهد تا در این بحران اقتصادی بتوانند در آمد دلاری کسب نمایند. (تاریخ برگزاری کلاس‌ها متعاقبا از طریق وب‌سایت اعلام خواهد شد.)
