قراردادهای آتی دائمی چیست؟

یک قرارداد آتی دائمی نوعی خاص از قرارداد آتی است اما برخلاف فرم سنتی این قراردادها، فاقد هرگونه تاریخ انقضا (expiry date) می‌باشد.

پس هرکسی می‌تواند موقعیت معاملاتی‌اش را تا زمانی که دوست دارد نگهداری کند. به‌غیر از آن، معامله قراردادهای دائمی براساس قیمت شاخص پایه دارایی (underlying price index) انجام می‌شود.

این شاخص قیمتی از میانگین قیمت دارایی با استناد به بازارهای لحظه‌ای اصلی و حجم معاملاتی آن‌ها تعیین می‌شوند.

به همین سبب برخلاف قرارداد آتی معمول، قراردادهای دائمی به‌طور معمول با قیمتی برابر یا بسیار نزدیک به بازارهای لحظه‌ای مبادله می‌شوند.

هر چند در دوران سخت بازار، ممکن است قیمت‌ها از میزان موجود در بازارهای لحظه‌ای منحرف شوند. با این حال بیشترین تفاوت بین قراردادهای آتی سنتی و قراردادهای آتی دائمی «تاریخ اجرایی شدن» این قراردادها است.

مارجین اولیه چیست؟

مارجین اولیه (initial margin) حداقل مبلغ پولی است که شما برای باز کردن یک موقعیت معاملاتی با عامل اهرمی باید بپردازید. برای مثال شما می‌توانید 1000 BND با مارجین اولیه 100 BNB خریداری کنید (که در اینجا عامل اهرمی 10x است). پس مارجین اولیه شما برابر با 10٪ از کل معامله خواهد بود. مارجین اولیه چیزی است که از موقعیت معاملاتی اهرمی شما حفاظت کرده و نقش وثیقه دارد.

مارجین نگهداری چیست؟

مارجین نگهداری (maintenance margin) حداقل مبلغ وثیقه‌ای است که شما باید در حساب خود برای باز نگه‌داشتن موقعیت معاملاتی‌تان داشته باشید.

اگر موجودی مارجین شما به پایین‌تر از این حد برسد شما یا مارجین کال (margin call) می‌شوید – و از شما خواسته می‌شود که مقداری پول به‌حساب خود واریز کنید – و یا حسابتان بسته می‌شود. بیشتر صرافی‌های رمز ارز مورد دوم را انجام می‌دهند. (موقعیت معاملاتی شما را بسته می‌بندند.)

به‌بیان دیگر، مارجین اولیه ارزشی است که شما برای ورود به یک موقعیت معاملاتی پرداخت می‌کنید و مارجین نگهداری اشاره به حداقل موجودی حسابی دارد که برای باز نگه‌داشتن موقعیت معاملاتی شما نزد کارگزاری مورد نیاز است. مارجین نگهداری مقدار متغیر دارد که براساس قیمت بازار و موجودی حساب شما تغییر پیدا می‌کند.

تسویه چیست؟

اگر ارزش وثیقه شما از میزان مارجین نگهداری کمتر شود، ممکن است حساب آتی شما تسویه شود. در بایننس، تسویه‌حساب به روش‌های مختلفی با استناد بر ریسک و ضریب اهرمی هر کاربر (که براساس میزان وثیقه پرداختی و زیان خالص آن‌هاست) صورت می‌گیرد. هر چه موقعیت معاملاتی بزرگ‌تر باشد نیاز به مارجین بیشتری دارد.

این مکانیسم در بازارها و صرافی‌های مختلف متفاوت است، اما بایننس هزینهٔ اسمی 0.5٪ برای تصفیه درجه اول (زیان خالص کمتر از 500000 تتر) لحاظ می‌کند. اگر هرگونه وجه اضافی پس از تسویه به‌حساب واریز شود، باقی‌مانده به کاربر بازگردانده خواهد شد. اگر کمتر از این حد باشد، کاربر ورشکسته اعلام می‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انجام معاملات در صرافی بایننس می‌توانید از مطلب آموزشی «انجام معاملات در صرافی بایننس چگونه است؟» دیدن نمایید.

به یاد داشته باشید که وقتی موقعیت شما تسویه می‌شود شما باید هزینه‌های اضافی بپردازید. برای جلوگیری از چنین چیزی شما یا باید پیش از رسیدن موقعیت معاملاتی‌تان به قیمت تسویه آن را ببندید و یا وجوه بیشتری را به موجودی وثیقه خود واریز نمایید – اتفاقی که باعث دور شدن قیمت تسویه از قیمت کنونی بازار خواهد شد.

نرخ تأمین وجه چیست؟

تأمین وجه شامل یک سری از پرداخت‌های عادی بین خریداران و فروشندگان، طبق نرخ تأمین وجه (funding rate) کنونی است. وقتی این نرخ بالای صفر (مثبت) باشد، معامله‌گران تا زمانی که در موقعیت معاملاتی خرید (long) هستند باید به آن‌هایی که در موقعیت معاملاتی فروش (short) هستند، مبالغی را بپردازند.

به‌طور عکس، نرخ تأمین وجه منفی به این معنی است که آن‌هایی که در موقعیت فروش هستند باید مبالغی به آن‌هایی که در موقعیت خرید هستند پرداخت کنند.

نرخ تأمین وجه از دو عنصر تشکیل‌شده است: نرخ بهره (interest rate) و هزینهٔ پرداخت‌شده (premium). در بازار آتی بایننس، نرخ بهره در 0.03٪ ثابت نگه داشته شده و میزان هزینهٔ پرداختی بسته به تفاوت قیمت بین بازارهای آتی و لحظه‌ای متفاوت است. بایننس هیچ‌گونه هزینه‌ای را بابت انتقال نرخ تأمین وجه بین کاربران دریافت نمی‌کند.

پس وقتی که یک قرارداد آتی دائمی با هزینهٔ پرداختی (بالاتر از بازارهای لحظه‌ای) مبادله می‌شود، آن‌هایی که در موقعیت معاملاتی خرید هستند به دلیل نرخ تأمین وجه مثبت، باید مبالغی را به آن‌هایی که در موقعیت معاملاتی فروش هستند پرداخت کنند.

انتظار می‌رود چنین شرایطی قیمت‌ها را پایین بیاورند زیرا آن‌هایی که در موقعیت خرید هستند از معاملهٔ خود خارج شده و افراد بیشتری وارد موقعیت فروش می‌شوند.

قیمت نشانه (مارک) چیست؟

قیمت مارک تخمینی از ارزش واقعی یک قرارداد (fair price) در مقایسه با قیمت معاملاتی آن (last price) است. محاسبه قیمت مارک از تسویه غیرمنصفانه در زمانی که نوسان در بازار بسیار زیاد است جلوگیری می‌کند.

پس در عین اینکه قیمت شاخص مرتبط به قیمت در بازارهای لحظه‌ای است 7 قیمت مارک نشان‌دهندهٔ ارزش منصفانه قراردادهای آتی دائمی هستند. در صرافی بایننس قیمت مارک براساس شاخص قیمت و نرخ تأمین وجوه است و همچنین بخش اصلی‌ای در محاسبات «unrealized PnL» به‌شمار می‌رود.

PnL چیست؟

PnL به معنی سود و زیاد است و می‌تواند محقق شده (realized) یا محقق نشده (unrealized) باشد. وقتی شما موقعیت‌های باز در یک بازار آتی دارید، PnL شما محقق نشده است.

بدین معنی که همچنان در پاسخ به حرکات بازار تغییر خواهد یافت. وقتی شما موقعیت‌تان را می‌بندید، PnL محقق نشده شما محقق می‌شود (به شکل بخشی یا کلی).

به دلیل اینکه PnL محقق شده به سود/زیان نشأت گرفته از موقعیت‌های بسته‌شده اشاره می‌کند، هیچ ارتباط مستقیمی با قیمت مارک نخواهد داشت، مگر تنها در قیمت اجرایی شدن سفارش‌ها.

از سویی دیگر PnL محقق نشده دائماً در حال تغییر است محرک اصلی تسویه در بازار است. به همین سبب از قیمت مارک برای اطمینان یافتن از محاسبه دقیق PnL تحقق‌نیافته استفاده می‌شود.

ذخیره بیمه چیست؟

اگر بخواهیم ساده بگوییم، ذخیره بیمه چیزی است که از منفی شدن حساب معامله‌گران زیان‌دیده جلوگیری می‌کند و در عین حال به معامله‌گران برنده اطمینان پرداخت سودشان را می‌دهد.

به‌عنوان مثال، فرض کنید آلیس 2000 دلار در حساب آتی بایننس خود دارد که از آن برای ورود به یک موقعیت 10x BNB با قیمت 20 دلار به‌ازای هر سکه استفاده کرده است.

دقت کنید که آلیس این قرارداد را از بایننس بلکه از یک معامله‌گر دیگر خریداری کرده است. به هر حال اگر قیمت BNB از 20 دلار به 18 دلار برسد امکان بسته شدن موقعیت معاملاتی آلیس وجود دارد. این بدین معنی است که دارایی‌های او تسویه‌شده و وثیقه 2000 دلاری او به‌طور کامل از دست می‌رود.

اگر به هر دلیلی سیستم قادر به بستن موقعیت او در زمان مناسب نشده و قیمت بازار بیشتر افت کند، ذخیرهٔ بیمه برای جبران زیان‌ها – تا زمانی که موقعیت بسته شود – فعال می‌گردد.

در این حالت نیز تغییر چندانی برای آلیس رخ نمی‌دهد زیرا پول او تسویه‌شده و موجودی حسابش به صفر رسیده است، اما طرف مقابل این معامله «باب» را از دریافت سود خود مطمئن می‌کند.

بدون ذخیره بیمه، نه‌تنها حساب آلیس از 2000 دلار به صفر می‌رسید، بلکه حتی امکان منفی شدن موجودی حساب او نیز وجود داشت.

هر چند در عمل موقعیت خرید او پیش از آنکه مارجین نگهداری به سطح کمتر از حداقل موردنیاز برسد، بسته می‌شود. هزینه تسویه به‌طور مستقیم به ذخیره بیمه می‌رسد و وجوه مانده نیز به کاربر بازگردانده می‌شود.

پس ذخیره بیمه یک مکانیسم است که از وثیقه‌های دریافت شده از معامله‌گرانی که حسابشان تسویه‌شده است استفاده می‌کند تا ضررهای حساب‌های ورشکسته را جبران نماید. در شرایط عادی بازار، انتظار می‌رود که ذخیرهٔ بیمه به رشد خود (در نتیجه تسویه شدن یک سری از کاربران) ادامه بدهد.

جمع‌بندی

ذخیره بیمه زمانی که کاربران پیش از رسیدن حسابشان به نقطهٔ سربه‌سر یا منفی تسویه می‌شود، رشد پیدا می‌کند. اما در شرایط خاص ممکن است سیستم قادر نباشد تا تمامی معاملات را ببندد و در این زمان است که از ذخیرهٔ بیمه برای جبران ضرر و زیان‌های احتمالی استفاده می‌شود.

با وجود اینکه این اتفاق غیرمعمول است اما ممکن است حین نوسان‌های شدید بازار یا وجود نقدینگی کم در آن، از ذخیرهٔ بیمه استفاده شود.

کاهش بدهی خودکار چیست؟

کاهش بدهی خودکار (auto – deleveraging) اشاره به روشی از تسویه‌سازی طرف مقابل دارد که تنها زمانی مورداستفاده قرار می‌گیرد که ذخیرهٔ بیمه از ادامه فعالیت باز بماند (در طی شرایط خاص). با اینکه احتمال چنین رخدادی کم است، اما در چنین شرایطی یک سری از معامله‌گران سودده باید بخشی از سودشان را برای کمک به جبران زیان معامله‌گران زیان‌دیده اختصاص دهند.

متأسفانه به دلیل نوسان موجود در بازارهای رمز ارز و ضرایب اهرمی بالایی که به مشتریان پیشنهاد می‌شود، امکان پیشگیری کامل از چنین رویدادی وجود ندارد.

به‌بیان دیگر، تسویه طرف مقابل در قدم آخر و زمانی که ذخیرهٔ بیمه نتواند ضرر تمامی موقعیت‌های ورشکسته را جبران کند مورداستفاده قرار می‌گیرد.

به‌طور معمول، معاملاتی با بیشترین سود و اهرم سهم بیشتری در جبران این زیان‌ها خواهند داشت. بایننس از یک اندیکاتور خاص استفاده می‌کند که به کاربران در خصوص موقعیتشان در صف کاهش بدهی اطلاع می‌دهد.

در بازار آتی بایننس، سیستم ما از هر روش ممکن برای پیشگیری از پروسه کاهش بدهی خودکار استفاده می‌کند. اگر این اتفاق رخ دهد، تسویهٔ طرف مقابل بدون هیچ هزینهٔ بازاری انجام می‌شود و یک اطلاعیه به‌سرعت به معامله‌گران تحت اثر ارسال می‌گردد. کاربران می‌توانند در هر زمانی به موقعیت‌ها، ورودی دوباره داشته باشند.

اگر علاقه مند به یادگیری بیشتر در این حوزه هستید می‌توانید از نقشه راهنمای دیجی کوینر به نام «درخت یادگیری» دیدن نمایید که از نقطه ابتدایی تا انتهای مسیر را ریل گذاری کرده است.

شما با مطالعه درخت یادگیری تا حد مطلوبی دانش خود را افزایش داده‌اید اما برای حرفه ای شدن و انجام معاملات در این بازار نیاز به یک راهنمای مجرب و با تجربه دارید. مجموعه دیجی کوینر بر آن است که با برگزاری کلاس‌های آموزشی تجریبات چند ساله خود را در اختیار هم وطنان عزیز قرار دهد تا در این بحران اقتصادی بتوانند در آمد دلاری کسب نمایند. (تاریخ برگزاری کلاس‌ها متعاقبا از طریق وب‌سایت اعلام خواهد شد.)

قراردادهای آتی دائمی چیست؟

قرارداد آتی چیست؟

چرا کاربران قراردادهای آتی را معامله می‌کنند؟