شکاف قیمتی در تحلیل تکنیکال چیست؟

شکاف قیمتی (Gap) به وجود یک ناپیوستگی در نمودار یک اوراق بهادار گفته می‌شود. زمانی که قیمت به سمت بالاتر و یا ‌پایین‌تر از قیمت بسته شدن روز قبلش، بدون رخ دادن ‌هیچ‌گونه معامله‌ای در بازهٔ زمانی بین این دو روز حرکت می‌کند. شکاف‌های قیمتی معمولاً زمانی که اخبار باعث تغییر موارد بنیادی (Fundamentals) در طی ساعاتی که بازار بسته می‌باشد می‌شود، رخ می‌دهند. مانند اعلام سودآوری یک شرکت در ساعات بسته بودن بازار.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندامنتال می‌توانید از مطلب آموزشی «تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندامنتال چیست؟» دیدن نمایید.

نکات کلیدی:

یک شکاف قیمتی در واقع یک فضای ناپیوسته در نمودار قیمتی یک دارایی و یا یک اوراق بهادار می‌باشد، که معمولاً بین ساعت‌های معاملاتی به وجود می‌آید.
چهار نوع از شکاف‌های قیمتی وجود دارد: شکاف‌های قیمتی معمولی (common gaps)، شکاف‌های قیمتی هجوم (breakaway gaps)، شکاف‌های قیمت فرار (runaway gaps)، و شکاف‌های خستگی (exhaustion gaps)، که هر یک از این شکاف‌ها مفهوم خاصی را به معامله‌گران می‌رساند.
شکاف‌ها به آسانی تشخیص داده می‌شوند، اما تشخیص دادن نوع این شکاف‌ها بسیار سخت می‌باشد.

یک شکاف قیمتی چه چیزی را به شما می‌گوید؟

شکاف‌های قیمتی معمولاً زمانی رخ می‌دهد که اخبار و یا یک رویداد باعث هجوم خریداران و یا فروشندگان به سمت یک اوراق بهادار خاص می‌شود. این خود باعث می‌شود که قیمت ‌باز شدن به‌نحو قابل‌توجهی بالاتر و یا ‌پایین‌تر از قیمت بسته شدن روز گذشته (Previous day close) باشد. بسته به نوع شکاف قیمتی رخ‌داده، این شکاف می‌تواند نشان‌دهندهٔ شروع یک روند جدید و یا معکوس شدن روند (reversal of the previous trend) باشد.

روند در تحلیل تکنیکال چیست؟

شکاف‌های قیمتی زمانی رخ می‌دهند که قیمت یک اوراق بهادار و یا دارایی در سطحی بالاتر و یا ‌پایین‌تر از قیمت بسته شدن روز قبل باز شود، آن هم بدون اینکه ‌هیچ‌گونه فعالیت معامله‌گری در این بین رخ داده باشد. شکاف‌های قیمتی جزئی زمانی رخ می‌دهند که قیمت بازشدن (Opening Price) بالاتر و یا ‌پایین‌تر از قیمت بسته شدن روز قبل باشد اما در محدودهٔ قیمتی روز قبلش حرکت کند. شکاف قیمتی کامل زمانی رخ می‌دهد که قیمت ‌بازشدن به‌طور کامل در محدودهٔ خارج از محدودهٔ قیمت پیشین باز شود. ایجاد شکاف، به‌خصوص شکاف‌های کامل، نشان‌دهندهٔ یک تغییر قدرتمند در احساسات بازار در طی شب می‌باشد. برخی از معامله‌گران از استراتژی بازی با شکاف‌های قیمتی به‌منظور کسب سود استفاده می‌کنند.

تفاوت بین انواع شکاف‌های قیمتی

تفاوت‌های اساسی بین انواع شکاف‌های قیمتی وجود دارد: شکاف قیمتی عمومی (Common Gaps)، شکاف قیمتی هجوم (Breakaway gaps)، شکاف قیمتی فرار (Runaway gaps)، شکاف قیمتی خستگی (Exhaustion Gaps).

شکاف قیمتی معمولی (Common Gap): به‌طور کلی، هیچ اتفاق مهمی پیش از رخ دادن این نوع از شکاف‌های قیمتی رخ نمی‌دهد. شکاف‌های قیمتی معمولی به‌طور کلی سریع پُر می‌شوند. (این اتفاق معمولاً دو روز به‌طول می‌انجامد) شکاف‌های قیمتی معمول همچنین با عنوان شکاف‌های محدوده‌ای (Area gaps) و یا شکاف‌های معاملاتی (trading gaps) شناخته می‌شوند و معمولاً با حجمی در حد و اندازهٔ میانگین حجم معاملات روزانه (Normal average trading volume) همراه می‌شوند.
شکاف قیمتی هجوم (Breakway Gap): زمانی رخ می‌دهد که قیمت دارای شکافی در بالای محدودهٔ حمایت و یا مقاومت باشد، مانند شکاف‌های قیمتی که طی یک محدودهٔ معاملاتی تشکیل شده‌اند. زمانی که قیمت از یک محدوده تثبیت شده با یک شکاف قیمتی خارج می‌شود، به این نوع از خروج قیمتی، شکاف قیمتی گسستگی گفته می‌شود. این نوع از شکاف‌های قیمتی می‌تواند در انواعی از الگوهای نموداری مانند مثلث‌ها (Triangles)، الگوی فنجان و دسته (Cup and handle pattern)، الگوی گوِه (Wedge pattern)، الگوهای کف و یا سقف گرد (Rounded bottom or top)، و یا الگوی سر و شانه (Head and shoulders pattern) شکل بگیرند.
شکاف قیمتی فرار (Runaway Gap): زمانی رخ می‌دهد که فعالیت معامله‌گری در بازار از تعدادی از نقاط قیمتی متوالی رد می‌شود. که معمولاً این شکاف‌ها توسط میل شدید سرمایه‌گذاران ایجاد می‌شوند. به‌عبارت دیگر، هیچ معامله‌ای بین نقطهٔ قیمت که شکاف فراری در آن آغاز شد و در جایی که در آن به پایان رسید، وجود نداشته که به‌عنوان تبادل مالکیت در یک اوراق بهادار تعریف شود.
شکاف قیمتی خستگی (Exhaustion Gap): یک سیگنال تکنیکالی می‌باشد که با شکسته شدن یک سطح پایینی در قیمت‌ها (معمولاً براساس نمودار روزانه) نشان داده می‌شود که پس از افزایش سریع و پیاپی قیمت‌ها در طی چندین هفته رخ می‌دهد. این سیگنال نشان‌دهندهٔ تغییر قابل‌توجه از فعالیت‌های بازار از خریدن به فروش می‌باشد و معمولاً همراه با کاهش تقاضا برای سهام می‌باشد. معنی سیگنال داده شده توسط این شکاف قیمتی، این است که ممکن است روند صعودی به‌زودی به انتها برسد.

مقدمه‌ای بر الگوهای نمودار در تحلیل تکنیکال

هر یک از این شکاف‌های قیمتی می‌توانند عواقب متفاوتی برای معامله‌گران داشته باشند. برای مثال، بازگشت‌های قیمتی و یا شکاف‌های قیمتی هجوم معمولاً با یک افزایش شدید در حجم معاملات همراه می‌شوند، در حالی که شکاف قیمتی معمولی و شکاف قیمتی فرار این‌گونه نیستند. به‌علاوه، ‌بیشتر شکاف‌های قیمتی بسته به اخبار، و یا یک رویداد خاص مانند میزان درآمدها (earnings) و یا ارزیابی مثبت – و یا منفی یک تحلیلگر از سهم (analyst’s upgrade/downgrade) رخ می‌دهند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بازگشت قیمتی می‌توانید از مطلب آموزشی «بازگشت قیمتی در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

شکاف‌های قیمتی معمولی در اغلب اوقات رخ می‌دهند و نیاز به دلیلی برای رخ دادن نیز ندارند. همچنین، شکاف‌های قیمتی معمولی به‌طور عمومی ‌پُر می‌شوند، در حالی که دو نوع دیگر از این شکاف‌های قیمتی می‌توانند سیگنال یک بازگشت روندی و یا ادامهٔ روند را به ما بدهند.

مثالی از یک شکاف قیمتی

در مثالی که در ادامه می‌بینید، سهام شرکت آمازون (Amazon.com Inc. – AMZN) در تاریخ 27 اکتبر سال 2017، دچار افزایش شدیدی نسبت به قیمت بسته شدنش در روز قبل، پس از ماه‌ها پیمودن روند افقی شد. این افزایش قیمت سهام همراه با افزایش بسیار زیاد در حجم معاملات رخ داد، که خود نشان‌دهندهٔ رخ‌دادنِ شکاف قیمتی هجوم می‌باشد. این خود شروع یک روند تازه و جدیدتر در سهام شرکت آمازون بود، که رالی قیمتی‌ای از 985 دلار تا 2050 دلار را تا ماه سپتامبر سال 2018 تجربه کرد.

عکس

نمودار سهام شرکت آمازون، منبع: Investopedia به نقل از Tradingview

در مثال بعدی، نمودار سهام شرکت آلفابت (Alphabet Inc – GOOGL) نشان‌دهندهٔ یک شکاف قیمتی فرار می‌باشد. سهام شرکت آلفابت، قبل‌تر و در ماه آوریل سال 2017 نیز روند روبه‌بالایی داشت و زمانی که شکاف قیمتی فرار رخ داد، به روند سابق خود ادامه داد.

عکس

نمودار سهام شرکت آلفابت، منبع: Investopedia به نقل از Tradingview

محدودیت‌های استفاده از شکاف‌های قیمتی

با وجود آسان بودن تشخیص این شکاف‌ها، محدودیت‌هایی در استفاده از آنها وجود دارد. نکتهٔ مهم این است که هر شخصی باید با توجه به توانایی‌های خود به تشخیص نوع شکاف قیمتی رخ داده بپردازد. اگر شکاف قیمتی به‌طور اشتباه تفسیر شود، می‌تواند منجر به یک اشتباه فاجعه‌آمیز شود که ممکن است در آن، فرصتی طلایی به‌منظور خریدن و یا فروش اوراق بهادار را از دست رود، که می‌تواند تأثیر سنگینی بر روی سودها و یا زیان‌های یک معامله‌گر داشته باشد.