سطوح حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال چیست؟

سطوح حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال چیست؟

بدون شک، مفهوم معامله با استفاده از سطوح حمایت و مقاومت (support and resistance levels) دو نمونه از مشهورترین موارد موجود در تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) محسوب می‌گردد.

اگر به طور اتفاقی با دیجی کوینر آشنا شده اید و هیچ اطلاعاتی در مورد تحلیل تکنیکال ندارید پیشنهاد می‌کنیم قبل از مطالعه ادامه مطلب، مقاله «تحلیل تکنیکال چیست؟» را مطالعه نمایید.

در بررسی الگوهای نموداری، معامله‌گران از سطوح مقاومتی و حمایتی برای اشاره به سطوحی از قیمت در نمودار که مانند مانعی در برابر حرکات قیمتی عمل می‌کنند، استفاده می‌کنند. این موانع، از هُل داده شدن قیمت به یک‌ جهت خاص، جلوگیری به عمل می‌آورد.

در ابتدای کار، توضیح ایدهٔ پشت این سطوح و نحوهٔ تشخیص آن‌ها ممکن است کاری آسان به‌نظر برسد، اما همان گونه که در ادامه خواهید دید، به این درک می‌رسید که تشخیص این سطوح آن‌قدر هم سهل و ساده نیست زیرا آن‌ها به اشکال متفاوتی در نمودار ظاهر می‌شوند.

نکات کلیدی:

• تحلیل‌گران تکنیکال از سطوح حمایتی و مقاومتی، برای تشخیص نقاطی که در آن‌ها احتمال به وجود آمدن تأخیر در حرکت قیمت‌ها و یا معکوس شدن روند قیمتی وجود دارد، استفاده می‌کنند.
• سطوح حمایتی زمانی ایجاد می‌شود که یک روند نزولی در طی حرکت خود به‌علت افزایش میزان تقاضا، متوقف شود.
• سطوح مقاومتی زمانی ایجاد می‌شود که روند صعودی به‌علت افزایش در عرضه، با توقفی موقتی مواجه شود.
• روانشناسی بازار، نقشی اساسی در شکل‌گیری سطوح حمایت و مقاومتی ایفا می‌کند. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران گذشته بازار و واکنش قیمت نسبت به آن سطوح را به یاد داشته و از آن‌ها به‌منظور پیش‌بینی جهت حرکت قیمت در آینده استفاده می‌کنند.
• با استفاده از خطوط روند (trendlines) و میانگین‌های متحرک (moving averages)، می‌توان سطوح حمایت و مقاومت را در نمودار تشخیص داد.

توضیح مفهوم سطوح حمایت و مقاومت

حمایت، سطحی از قیمت است که انتظار می‌رود روند نزولی به علت افزایش میزان تقاضا و یا تمایل به خرید، در آن توقف کند.

پس از آنکه قیمت دارایی و یا اوراق بهادار با افت مواجه شد، تقاضا برای خرید آن‌ها افزایش پیدا می‌کند، که این مسئله باعث ایجاد یک خط حمایتی در نمودار می‌گردد. به‌همین منوال، سطوح مقاومتی نیز زمانی که میل به فروش در بازار افزایش پیدا می‌کند، تشکیل می‌شوند.

زمانی که یک محدودهٔ حمایتی و مقاومتی شناسایی شد، می‌توان از آن‌ها به‌عنوان نقاط احتمالی ورود به بازار و یا خروج از بازار استفاده کرد.

زمانی که قیمت به یک سطح حمایتی و یا مقاومتی می‌رسد یکی از این دو مورد را انجام می‌دهد. یا از آن نواحی برگشت کرده  و یا این سطوح قیمتی را شکسته و به حرکت خود در جهت قبلی ادامه می‌دهد تا زمانی که با یک سطح حمایتی و یا مقاومتی دیگر برخورد کند.
آیا تحلیل تکنیکال پیشگویی کامبخش است؟
برخی از معاملات، زمان‌بندی خود را با فرض عدم شکست این سطوح، انجام می‌دهند. چه حرکت قیمتی توسط سطوح حمایتی و مقاومتی متوقف شود و چه قیمت بتواند این سطوح را بشکند؛ معامله‌گران می‌توانند جهت حرکت آیندهٔ قیمت را پیش‌بینی کرده و براساس آن‌ها معامله کنند.

آن‌ها همچنین می‌توانند درستیِ پیش‌بینی خود را بررسی نمایند. اگر قیمت در جهتی مخالف با جهت پیش‌بینی‌شده حرکت کند، می‌توان از موقعیت معاملاتی با مقداری ضرر خارج شد. اما قیمت به حرکت خود در جهت پیش‌بینی‌شده ادامه دهد، حرکتی بسیار قابل‌توجه خواهد بود.

مبانی

بیشتر معامله‌گران با تجربه می‌توانند داستان‌هایی را با شما در خصوص جلوگیری از هُل داده شدن قیمت یک دارایی پایه در جهتی مشخص، به لطف سطوح حمایتی و مقاومتی با شما به اشتراک بگذارند. به‌عنوان مثال، فرض کنید جیم در یک موقعیت معاملاتی بین ماه‌های مارس تا نوامبر قرار داشته و انتظار داشت که قیمت سهام او، روندی صعودی را طی کند.

حال فرض کنید که سهام جیم، در این چند ماه با وجود اینکه چندین بار به قیمت 39 دلار نزدیک شده اما در عبور از آن ناکام بوده است. در این حالت، معامله‌گران محدودهٔ قیمتی نزدیک 39 دلار را تحت عنوان یک مقاومت شناسایی می‌کنند.

همان طور که می‌توانید در نمودار زیر ببینید، از سطوح مقاومتی تحت عنوان سقف قیمتی (ceiling) نیز نام‌برده می‌شود زیرا این سطوح قیمتی نشان از اتمام انرژی حرکت صعودی در بازار می‌دهند.

سطوح حمایتی روی دیگر سکه هستند. حمایت به سطوحی از قیمت اطلاق می‌شود که از هل داده شدن قیمت دارایی به سمت پایین جلوگیری می‌کنند.

همان طور که نمودار پایین نشان می‌دهد، توانایی پیدا کردن و تشخیص نواحی حمایتی می‌تواند مصادف با یافتن فرصت‌های مناسب خرید و ورود به بازار باشد. زیرا این محدوده به‌طور کلی، محدوده‌ای است که افراد حاضر در بازار به ارزش دارایی پی‌برده و شروع به خرید و هل دادن قیمت‌ها به سمت بالا می‌کنند.

خطوط روند

مثال فوق نشان‌دهندهٔ سطوحی ثابت است که از حرکت قیمت به سمت بالا و یا پایین جلوگیری می‌کنند. این سد ثابت یکی از محبوب‌ترین انواع حمایت‌ها و مقاومت‌ها محسوب می‌گردد، اما باید بدانید که قیمت دارایی‌های مالی به‌طور کلی روندی صعودی و یا نزولی دارند، بنابراین تغییر این سطوح ثابت در طول زمان اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. به‌همین دلیل است که مفاهیم روندها و خطوط روند در حین یادگیری سطوح حمایت و مقاومت از اهمیت زیادی برخوردارند.

زمانی که بازار در حال طی کردن روندی صعودی می‌باشد، سطوح مقاومتی با آهسته شدن رشد قیمت و برگشت قیمت به خط روند حاصل می‌شود.

خط روند در تحلیل تکنیکال چیست؟

این سطح حاصل برداشت سود فعالان بازار و یا وجود عدم قطعیتی کوتاه‌مدت در یک محدودهٔ خاص می‌باشد. به دلیل همین حرکت قیمت (price action) حاصل شده قیمت سهم کمی درجا می‌زند و یا ممکن است قیمت افت جزئی را تجربه کند که باعث ایجاد نقاط قلهٔ قیمتی کوتاه‌مدتی می‌شود.

بسیاری از معامله‌گران، توجه زیادی به شکسته شدن یک خط روند بلندمدت (چه به‌عنوان حمایت و چه به‌عنوان مقاومت) می‌کنند. زیرا این خط چندین بار از افت قیمت و حرکت آن به سطوحی پایین‌تر از خود، جلوگیری کرده است.

به‌عنوان مثال، به نمودار زیر دقت کنید. این نمودار نشان‌دهندهٔ ارزش قیمت سهام شرکت (Newmont Mining Corp – NEM) می‌باشد. در اینجا شاهد یک خط روند هستیم که به مدت چند سال نقشی حمایتی در برابر حرکات قیمت داشته است. در این مثال، توجه کنید که خط روند مذکور چگونه قیمت سهام این شرکت را در طی این چند سال به سمت بالا هدایت کرده است.

از سویی دیگر، زمانی که بازارها روندی نزولی دارند، یکسری از قله‌ها با ارتفاع کمتر شکل می‌گیرند و معامله‌گران نیز سعی خواهند کرد تا این قله‌ها را با استفاده از یک خط روند،‌ به یکدیگر متصل نمایند. زمانی که قیمت به این خط روند نزدیک می‌شود، بیشتر معامله‌گران در انتظار رویارویی با فشار فروش و ورود به یک موقعیت معاملاتی فروش (short position) خواهند بود. زیرا این ناحیه، محدوده‌ای است که در مدت اخیر قیمت را به سمت پایین هدایت کرده است.

هرچه قیمت، تعداد دفعات بیشتری را برای عبور از یک سطح حمایتی-مقاومتی تست کرده باشد، باعث بالاتر رفتن اعتبار و قدرت این سطح خواهد شد. می‌توان این سطوح را با استفاده از خطوط روند و یا روش‌های دیگر شناسایی کرد.

بسیاری از معامله‌گران تکنیکالی از سطوح حمایت و مقاومتی خودشان برای انتخاب استراتژی ورود – خروج‌شان استفاده می‌کنند، زیرا این حمایت‌ها و مقاومت‌ها نشان‌دهندهٔ سطوحی تأثیرگذار در جهت حرکتی قیمت می‌باشند.

بیشتر معامله‌گران به این سطوح اطمینان دارند، و به همین دلیل معمولاً حجم معاملات در این نواحی بالاتر از حد معمول می‌شود. این خود به‌عنوان مانعی در برابر هل داده شدن قیمت به سمت بالا و یا پایین می‌باشد.

نکتهٔ مهم:

برخلاف بازیگران اقتصادی منطقی‌ای که در مدل‌های مالی به نمایش گذاشته می‌شوند، معامله‌گران واقعی و سرمایه‌گذاران ‌همگی دارای احساسات می‌باشند، خطاهای شناختی (cognitive errors) انجام می‌دهند و به میانبرها و کشفیات خود اطمینان می‌کنند. اگر مردم رفتاری عقلانی و منطقی داشتند، سطوح حمایت و مقاومتی دیگر کاربردی نداشتند!

اعداد رند

ویژگی معمول دیگری که به‌عنوان یکی از شاخصه‌های سطوح حمایت و مقاومتی از آن یاد می‌شود، دشواری حرکت قیمت به سطح قیمتی‌ای فراتر از یک عدد رند می‌باشد. اعدادی مانند 50 دلار و یا 100 دلار به‌ازای هر سهم.

بیشتر معامله‌گران بی‌تجربه و تازه‌کار تمایل به خرید و یا فروش دارایی‌ها در اعداد رند دارند، زیرا آن‌ها باور دارند که قیمت دارایی‌ها در این حالت به‌صورتی منصفانه ارزش‌گذاری شده است. بیشتر اهداف قیمتی  و یا دستورات استاپ که توسط سرمایه‌گذاران خرد و یا بانک‌های سرمایه‌گذاری بزرگ در نظر گرفته می‌شوند، در سطوح رند و نه سطوحی مانند 50.06 دلار قرار داده می‌شوند.

اگر تمامی مشتریان یک بانک سرمایه‌گذاری، دستور فروش خود را در قیمتی پیشنهادی – مانند 55 دلار – قرار دهند، باید برای جمع کردن این عرضه‌های سنگین، خریدهای زیادی انجام شود و در نتیجه، یک سطح مقاومتی جدید شکل خواهد گرفت.

میانگین‌های متحرک

بیشتر معامله‌گران تکنیکال از قدرت اندیکاتورهای متنوع تکنیکالی، مانند میانگین‌های متحرک (Moving Averages – MA’s) برای کمک هر چه بیشتر در پیش‌بینی شتاب حرکتی قیمت در آینده نزدیک استفاده می‌کنند، اما این معامله‌گران هرگز به‌صورت کامل به توانایی این ابزار در یافتن سطوح حمایت و مقاومت پی نبرده‌اند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد میانگین متحرک می‌توانید از مطلب آموزشی «میانگین متحرک در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

همان طور که در نمودار زیر می‌بینید، میانگین متحرک خطی است که به‌صورت دائم تغییر کرده و حرکات قیمتی گذشته را در خود تعدیل می‌کند و به‌طور هم‌زمان این امکان را به معامله‌گر می‌دهد تا متوجه سطوح حمایتی و مقاومتی در نمودار بشود.

به نقش حمایتی ایفا شده توسط این میانگین متحرک در روند صعودی توجه کنید، میانگین متحرک همین نقش را نیز در طی روند نزولی اما به‌عنوان یک مقاومت برعهده خواهد داشت.

معامله‌گران می‌توانند از میانگین‌های متحرک به انواع گوناگونی مانند پیش‌بینی حرکت قیمت به سمت بالا، زمانی که یک تقاطع قیمتی مهم بین قیمت و یک میانگین متحرک کلیدی شکل می‌گیرد، و یا برای خروج از معاملات، زمانی که قیمت به سطح زیرین این میانگین‌های متحرک حرکت کرد، استفاده کنند.

بدون توجه به نحوهٔ استفاده از این میانگین‌های متحرک، باید بدانیم که این اندیکاتور به‌صورت اتوماتیک، سطوح حمایتی یا مقاومتی را نمایش می‌دهد. بیشتر معامله‌گران این اندیکاتور را با بازه‌های زمانی متنوع مورد آزمایش قرار می‌دهند تا بتوانند بهترین انتخاب را داشته باشند.

اندیکاتورهای دیگر

اندیکاتورهای بسیاری به‌منظور یافتن موانع در حرکات آینده قیمت ساخته شده‌اند. این اندیکاتورها در ابتدا پیچیده به نظر می‌رسند، و نیاز به تجربه و تمرین برای استفاده از آن‌ها به‌نحوی مؤثر وجود دارد.

بدون توجه به میزان پیچیدگی اندیکاتورها، نحوهٔ تفسیر آن‌ها از حمایت‌ها و مقاومت‌های موجود، باید با نتایجی که از متد‌های ساده‌تر به‌دست آمده‌اند هماهنگی داشته باشد.

1.62

از این عدد تحت عنوان «نسبت طلایی – Golden Ratio» در سلسله اعداد فیبوناچی نام برده می‌شود. همچنین می‌توان حضور این عدد در بسیاری از ساختارهای طبیعی و اجتماعی را نیز مشاهده کرد.

برای مثال، ابزار فیبوناچی برگشتی (Fibonacci Retracement) در بین معامله‌گران کوتاه‌مدت از محبوبیت زیادی برخوردار است زیرا به روشنی، سطوح احتمالی‌ای که در آن‌ها احتمال وجود مقاومت‌ها و حمایت‌ها می‌باشد را به نمایش می‌گذارد.

سطوح بازگشتی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال چیست؟

منطقی که در پس محاسبات سطوح حمایتی و مقاومتی این اندیکاتور وجود دارد، از بحث این مقاله خارج است، اما به نمودار 5 و سطوح مشخص شده (خطوط نقطه‌چین) که به‌عنوان حمایت و مقاومت عمل کرده‌اند، توجه کنید.

اندازه‌گیری میزان اهمیت این نواحی

به یاد دارید که ما از واژهٔ کف (Floor) برای حمایت و سقف (Ceiling) برای مقاومت استفاده کرده بودیم. با همین دید، می‌توانیم سهم را مانند توپی پلاستیکی در نظر بگیریم که در خانه‌ای قرار داشته و دائماً به کف (حمایت) خورده و سپس به سمت سقف (مقاومت) حرکت می‌کند و دوباره از آن سطح، به سمت پایین حرکت می‌کند. این توپ که به حرکت خود، بین سقف و کف خانه ادامه می‌دهد؛ مانند ابزار معاملاتی‌ای است که بین نواحی حمایتی و مقاومتی، تثبیت می‌شود.

حال فرض کنید که توپ مذکور، در میانهٔ مسیرش ناگهان به یک توپ بولینگ تبدیل شود. این نیروی اضافه شده – اگر به سمت بالا باشد – باعث شکسته شدن سطح مقاومت می‌شود؛ و اگر به سمت پایین اعمال شود، باعث شکسته شدن کف (محدوده حمایتی) می‌شود. در هر دو حالت، این نیروی اضافه – اشتیاقی که از طرف خریداران یا فروشندگان در بازار وجود دارد – برای شکسته شدن این سطوح حمایتی یا مقاومتی مورد نیاز هستند.

در برخی اوقات، یک سطح حمایت قدیمی می‌تواند در حرکت دوباره قیمت به سمت بالا، نقش یک مقاومت را ایفا کرده و از حرکت قیمت به سمت بالا جلوگیری کند. همچنین یک سطح مقاومتی سابق می‌تواند از حرکت روبه‌پایین قیمت جلوگیری کرده و نقش یک سطح حمایتی را ایفا کند.

نمودارهای قیمتی به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند تا سطوح حمایت و مقاومت را به‌شکل بصری تشخیص دهند، آن‌ها نیز با توجه به مواردی که در ادامه گفته شده، به بررسی میزان اهمیت این سطوح می‌پردازند. آن‌ها به موارد زیر توجه می‌کنند:

تعداد دفعاتی که قیمت، این سطوح را لمس کرده است.

هر چه تعداد دفعاتی که قیمت، یک سطح حمایتی یا مقاومتی را لمس کرده است، بیشتر باشد؛ بر میزان اهمیت این سطوح افزوده خواهد شد. هر چه قیمت، به این سطوح واکنش بیشتری نشان دهد، معامله‌گران بیشتری از وجود آن‌ها آگاهی یافته و تصمیمات معاملاتی‌شان را براساس آن‌ها تنظیم خواهند نمود.

حرکات سابق قیمت

مقاومت‌ها و حمایت‌هایی که پس از یک حرکت قیمتی با شیب تند به وجود آمده‌اند، از قدرت بیشتری برخوردار هستند. برای مثال، یک روند سریع و قدرتمند صعودی در طی مسیر خود، با رقابت و اشتیاق بیشتری مواجه می‌شود و برای متوقف شدن به یک سطح مهم مقاومتی نیاز دارد، در حالی که یک حرکت صعودی آرام یک مقاومت نه‌چندان قوی نیز می‌تواند باعث توقف حرکت صعودی شود.

یک حرکت صعودی آرام توجه کمتری را به خود جلب می‌کند. این مثال خوبی از نحوهٔ تأثیر روان‌شناسی بازار بر اندیکاتورهای تکنیکالی است.

میزان حجم معاملات در سطوح قیمتی به‌خصوص

هرچه میزان خریدوفروش در یک سطح قیمتی خاص بیشتر باشد، آن محدودهٔ حمایتی یا مقاومتی محدوده‌ای قوی تلقی خواهد شد. این بدین دلیل است که معامله‌گران و سرمایه‌گذاران این سطوح قیمتی را به‌خاطر داشته و آن‌ها را مناطقی مستعد تغییرات می‌دانند.

زمانی که فعالیت زیادی با حجم بالا، حین افت قیمتی رخ می‌دهد، احتمال کلید خوردن فروش‌های زیادی به هنگام رسیدن دوباره قیمت به آن سطح وجود خواهد داشت. علت این است که بسیاری از مردم علاقه بیشتری به بستن معاملات در نقطهٔ سربه‌سر (breakeven point) دارند، تا اینکه از معامله خود با ضرر خارج شوند.

حجم معاملات در تحلیل تکنیکال چیست؟

زمان

مناطق حمایتی و مقاومتی زمانی از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شوند که در طول زمان به‌طور مداوم توسط قیمت آزمایش شده باشند.

جمع‌بندی

سطوح حمایتی و مقاومتی یکی از اصلی‌ترین مفاهیم مورد استفاده توسط تحلیل‌گران تکنیکال می‌باشند و به‌عنوان پایه و اساس دستهٔ وسیعی از ابزارهای تحلیل تکنیکال محسوب می‌شوند.

پایه و اساس حمایت‌ها و مقاومت‌ها شامل یک سطح حمایتی یا «کف»، و یک سطح مقاومتی یا «سقف» می‌شود. قیمت‌ها سقوط کرده و سطح حمایتی را تست می‌کنند، سپس یا در آن سطح باقی‌مانده و قیمت دوباره به سمت بالا برمی‌گردد،‌ و یا این سطح قیمتی را شکسته و به حرکت نزولی خود ادامه می‌دهد.

چه افسانه هایی درباره تحلیل تکنیکال وجود دارد؟

مشخص کردن مناطق حمایتی آینده می‌تواند میزان سود کسب‌شده در استراتژی‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت را افزایش دهد، زیرا تصویری دقیق از سطوح قیمتی‌ای که قیمت‌ها در یک اصلاح می‌توانند در مسیر حرکت قیمت سهم (در طی یک اصلاح) را نشان می‌دهند.

به‌طور عکس، پیش‌بینی سطوح مقاومتی نیز می‌تواند دارای مزیت‌هایی باشد، زیرا این سطوح قیمتی می‌توانند به‌عنوان مانعی در مسیر حرکت صعودی قیمت عمل کنند و منطقه‌ای را مشخص کنند که در آن سرمایه‌گذاران تمایل زیادی به فروش دارایی و خروج از بازار دارند.

همان‌طور که بالاتر اشاره شد، متدهای متفاوت زیادی به این تشخیص سطوح حمایتی-مقاومتی وجود دارد، اما بدون توجه به روش مورد استفاده، نحوهٔ تفسیر اطلاعات به‌دست آمده یکسان می‌باشد. این سطوح از حرکت قیمت دارایی پایه در جهتی خاص جلوگیری به عمل می‌آورند.

نکتهٔ مهم:

باوجود اینکه مشخص کردن سطوح حمایت و مقاومت در نمودار، کاری نسبتاً آسان است، برخی از سرمایه‌گذاران به‌کل این سطوح را نادیده می‌گیرند زیرا آن‌ها براساس اطلاعات قیمتی گذشته بازار شکل گرفته‌اند، و به‌نظر این دسته از سرمایه‌گذاران سطوح مذکور هیچ‌گونه اطلاعات واقعی‌ای را در خصوص احتمالات حرکات قیمت در آینده به ما گزارش نمی‌کنند.